اصول برنامه ریزی
- اصول برنامه ریزی
هر کدام از ما در طول یک هفته از عمرمون 168 ساعت داریم. بعضیا برای این تعداد ساعت برنامه دارند بعضیا هم باری به هر جهت زندگی می‌کنند. یعنی میگن بریم جلو ببینیم چه اتفاقی برامون پیش میاد و چه کارهایی را باید انجام بدیم. حالا از بین کسایی‌که برنامه ریزی می‌کنند برای خودشون بعضیا فقط برنامه درسی می‌ریزند اما بعضیا هستند که برای همه ابعاد زندگی شون برنامه دارند. قطعا تا زمانی‌که کسی متوجه اهمیت این ساعت‌های زندگی خودش نشه خیلی هم به برنامه‌ریزی فکر نمی‌کند. هدف من از نوشتن این چندخط این که شما با اهمیت برنامه‌ریزی روبه‌رو بشوید تا بعدا در همیار متنی دیگه‌ای روش‌های مختلف برنامه‌ریزی به شما آموزش بدم. بریم با چندتا پرسش‌وپاسخ کوتاه شروع کنیم.
-هدف از برنامه‌ریزی چیست؟ اصلا چرا باید برای خودمون برنامه داشته باشیم؟
-هدف از این کار این که ما در خودمون تغییرات مطلوب ایجادکنیم تا بتونیم سریع‌تر پیشرفت کنیم.
-فایده برنامه‌ریزی چیه؟
-باعث میشه بهتر از امکاناتی که داری برای رسیدن به هدفت کمک بگیری. کلاس‌هایی که میری، کتاب‌هایی که داری، از همه مهمتر زمان‌های خالی که داری.... این‌ها همه امکانات تو است که شاید خوب نبینی‌شون.
-نتیجه برنامه‌ریزی چیه؟ یعنی قرار آخرش چی بشه؟
- نتیجه برنامه‌ریزی به شرط استمرار این که تو به اهداف زندگیت میرسی.
- فواید یک برنامه ریزی مطلوب
1- ضریب آرامش و موفقیت خودت را را نه فقط در حوزه درسی بلکه در همه ابعاد زندگی بالا می‌بری. چون می‌دانی هر کاری و باید کجا انجام بدی و چقدر براش وقت بذاری. به همه کارهای زندگیت میرسی بدون اینکه نگرانی داشته باشی.
2- با برنامه ریزی، ذهن شلوغ خود را مرتب می‌کنید. تمرکز را بالا می‌برید. مثلا اگر مشغول به کاری هستی تمام دقت و تمرکزت روی همان کار می‌گذاری و به چیز دیگه‌ای فکر نمی‌کنی چون زمان انجام آن کار هم از قبل معلوم شده و خیالت راحته.
3- باعث کاهش اضطراب و فشارروانی تو خواهد شد. حتما دیدید زمانی‌که برای یک امتحان وقت نذاشتید و درس نخواندید چقدر قبل امتحان اضطراب بیشتری دارید.
4- باعث خوش بینی به آینده و امیدواری تو میشود. بعد از اینکه نتایج خوب برنامه‌ریزی را دیدی نسبت به آینده امیدوارتری و همین موضوع باعث تقویت اراده و بیشترشدن تلاشت هم خواهدشد.
5- باعث مدیریت زمان تو میشود.(طبق تحقیقات 8 دقیقه برنامه ریزی کردن باعث این میشود که 1 ساعت از شبانه روزتان ذخیره شود.) چقدر این آمار فوق‌العاده است. به نظرم همین جمله برای انجام برنامه‌ریزی کافیه!
- اصول برنامه ریزی
حالا که با آثار عجیب برنامه‌ریزی آشنا شدی لازم که چهارچوب انجام یک برنامه را یاد بگیری. ایجاد این عادت مثل هر عادت دیگه نیاز به این داره‌که اصول و قواعد مربوط به خودشو یاد بگیری و انجام بدی.
- خودشناسی:
هر چقدر بیشتر توانایی‌ها و یا محدودیت‌های خودتان را بیشتر بشناسید برنامه بهتری خواهید داشت. یه این چندتا سوال جواب بده. کمک می‌کند مقداری بهتر خودتان بشناسید.
میزان اراده تون؟ میزان قدرت نه گفتن به مزاحمت های درسی از طرف دیگران؟میزان نظمی که دارید؟ میزان صبری که دارید در برابر گرفتن نتیجه؟
برنامه ریزی امور شخصی را محدود نمی‌کند بلکه به آن نظم میدهد.
2- واقع بینی:
در برنامه هم کارهای درسی‌‌تان قرار گرفته باشد و هم کارهای غیردرسی. برای هر فعالیت هم زمان اندازه خودشو قرار بدید. نه کمتر از اندازه وقت اختصاص بدید و نه بیشتر. حدتعادل!
3- فردمحوری:
برنامه هر کس برای خودش است و قابل تجویز به کس دیگه‌ای نیست حتی برنامه های موفق. پس دنبال کپی کردن برنامه کسی برای خودتان نباشید.
4- ایمان به برنامه و مثبت اندیشی:
در طول انجام برنامه دیگه نباید شک به خودتان راه بدید. قطعا هر برنامه در ابتدا نیاز به اصلاحات جزئی دارد ولی نباید این موضوع باعث شود نسبت به اجرای یک برنامه از بیخ و بن شک و تردید داشته باشید.
5- واحد زمانی:
بهترین دوره برنامه زمانی برای یک دانش‌آموز نوجوان هفتگی است. برنامه‌هاتون را جمعه به جمعه به‌روزرسانی کنید.
6- خلاقیت:
بعضی وقت‌ها هست که یک اتفاق غیرقابل پیش‌بینی می‌افتد. اینجا باید با خلاقیت خودتون و تغییرهای به‌جا و درست در برنامه، خودتون و با شرایط جدید هماهنگ کنید. تمام تلاش‌خودتان بکنید که تا حد امکان برنامه‌ای که ریخته‌اید تغییر نکند.
7- ارزیابی مستمر:
مخصوصا در هفته های اول برنامه ریزی لازم که آخر هر روز و آخر هفته برنامه خودتون را مرور کنید و ببینید تا چند درصد موفق به انجام برنامه شدید.
- عوامل بیرونی موفقیت در برنامه‌ریزی:
در طراحی و حتی اجرای یک برنامه‌ریزی درست حسابی به غیر از خودمان عوامل دیگری هستند که تاثیرگذارند. شرایط این 3 عامل بیرونی می‌توانند به ما کمک کنند که برنامه‌ریزی مطلوب‌تری داشته باشیم.
- جو خانواده:
آرامش در خانه، احترام به حقوق همدیگر، زودتر مشخص‌شدن برنامه‌های مهمانی یا تفریحی یا هر برنامه دیگری که بر روی برنامه دانش‌آموز تاثیرگذار است.
- جو آموزشگاه:
مدرسه و یا آموزشگاه‌هایی که می‌روید هرچقدر منظم‌تر باشند به شما در برنامه‌ریزی بیشتر کمک می‌کنند. مشخص بودن برنامه کلاس‌ها، آزمون‌ها و همچنین مشخص بودن اهداف‌شان در طول هر ماه و یا هر سال از عوامل تاثیرگذار در برنامه‌ریزی هستند.
- جو دوستان:
طیف دوستان خصوصا در دوره نوجوانی به شدت در سبک زندگی و مدل برنامه‌ریزی شما تاثیر مثبت و یا حتی منفی می‌گذارند. پیشنهاداتی که برای سپری‌کردن اوقات عصرگاهی به شما می‌دهند و نحوه مقابله شما با اتفاقاتی که برنامه از پیش‌ریخته شده شما را تحت تاثیر قرار میدهد بسیار مهم است. قرار نیست که شما برنامه‌ی تفریحی با دوستان‌تون نداشته باشید، فقط کافی که به اندازه باشه و از قبل در برنامه شما مشخص شده باشد. مثلا چهارشنبه‌ها از ساعت 15تا18 برنامه استخر داشته باشید. هم برای رفع خستگی یک هفته شما خوبه، هم برای شادابی و گرفتن انرژی برای ادامه مسیر خوبه و هم اینکه چون از قبل پیش‌بینی شده بوده هیچ اشکالی در برنامه شما ایجاد نمی‌کند.
آقا پسرا و دخترخانم‌ها، بدون برنامه‌ریزی نمیشه موفقیت درسی در دوران تحصیل کسب کرد. این چند خطی که با هم خوندیم برای این بود که شما با اهمیت و چهارچوب یک برنامه‌ریزی آشنا بشوید. در یک همیار متنی جدا به روش درست یک برنامه‌ریزی می‌پردازم.